کتاب آذربایجان در جنگ جهانی اول یا فجایع جیلولوق

در جنگ جهانی اول، به‌رغم اعلام بی‌طرفی ایران، کشور ما، به‌ویژه منطقه‌ی آذربایجان صحنه‌ی حضور قوای نظامی بیگانه و نبرد میان دولت‌های روس و عثمانی و انگلیس بود. در این میان گروه‌های قومی نیز به تحریک دولت‌های یادشده، مسلح شدند و جنگ و کشتار را دامن زدند. در چنین اوضاعی، گروه‌های مسیحی آذربایجان ازجمله ارمنی‌ها و آشوری‌ها در حمایت از روسیه وارد جنگ با عثمانی شدند. آشوری‌های عثمانی که در آذربایجان به آن‌ها «جیلو» می‌گفتند نیز وارد معادلات نظامی منطقه شدند. جیلوها با حمایت روس‌ها به جنگ با عثمانی‌ها پرداختند، اما شکست خوردند و به آذربایجان گریختند و در شهرهای ارومیه و سلماس مستقر شدند. جیلوها با همکاری روس‌ها بارها به کشتار مردم آذربایجان و سوزاندن بازارها دست زدند. با خروج روسیه از آذربایجان، جیلوها از سوی متفقین (روس، انگلیس، فرانسه) پشتیبانی شدند. جیلوها در یک دوره‌ی زمانی، سیطره‌ی نظامی خود را با کشتار مردم بر اورمیه و سلماس و نواحی آذربایجان برقرار کردند، اما به‌زودی در مقابل عثمانی شکست خوردند و با هدایت انگلیسی‌ها به جنوب دریاچه ارومیه و از آنجا به پایگاه انگلیسی‌ها در همدان گریختند و سپس به اردوگاه‌هایی در شمال بغداد منتقل شدند. در این کتاب نویسنده با استفاده از اسناد و منابع مستند، جزئیات این رویدادها را با سیری تاریخی بازگو می‌کند. عکس‌هایی نیز از اشخاص یا رویدادهای مرتبط با آن به چاپ رسیده است.